De vader van Ronald Schoone, Ko Schoone, woont sinds begin 2011 in centrum voor Wonen & Zorg Oostkwartier in Oudenbosch. Tot voor kort zat zijn vader, om vallen te voorkomen, gefixeerd in een rolstoel. Nu niet meer, als gevolg van een andere aanpak bij Oostkwartier.
Ronald: “Ineens moet je keuzes maken voor je ouders. Over zaken waar je tot dan toe nooit mee te maken hebt gehad. Je valt dan terug op je opvoeding én op de informatie van de verzorging die jou als leek inzicht geeft in de huidige medische staat van je vader of moeder. Je maakt keuzes waarbij het welzijn van je ouders voorop staat.
Mijn vader heeft Alzheimer, is dement. Hij ging steeds slechter lopen. Soms kon hij zelfs helemaal niet meer lopen. Door de dementie wist hij dat niet en stond hij toch op. Met vallen als gevolg. De enige oplossing was fixatie. Je weet dat het voor zijn bestwil is, maar het gaat je aan je hart als je je vader gefixeerd ziet in zijn rolstoel.
Na een paar maanden hoorden we dat Groenhuysen streeft naar fixatie-vrij. En het klinkt raar, maar ik had hier best moeite mee. Ik vond het wel een veilig idee dat mijn vader niet kon vallen. En hij leek er zelf ook geen last van te hebben.
De verzorging heeft uitgebreid de tijd genomen om ons alles goed uit te leggen en hun keuze voor fixatie-vrij te onderbouwen. Er zit nu een terugrijd blokkade op de rolstoel. Dan blijft de stoel op dezelfde plek staan als hij opstaat. En wat blijkt? Mijn vader heeft heel weinig behoefte om op te staan. En doet hij dat wel, dan houdt de verzorging hem in de gaten.
Er is nooit een val-gevaarlijke situatie ontstaan. Ik heb me zorgen gemaakt voor niks. Ik vind het nu heel fijn om te zien dat mijn vader meer vrijheid en levensgeluk heeft dankzij het fixatie-vrij beleid.”
Oostkwartier beschikt over het Waarborgzegel Fixatievrije Zorginstelling. Nog vier andere locaties van Groenhuysen beschikken over dit waarborgzegel: de centra voor Wonen & Zorg De Bloemschevaert, Kerkakkers, Kroonestede en Moerweide. Astrid Aerts, locatiemanager van Oostkwartier en Martje Snijders (zie foto), zorgcoördinator op deze locatie, zijn van mening dat de kwaliteit van leven van hun bewoners is verbeterd door dit nieuwe beleid.
Astrid Aerts is er van overtuigd dat meer vrijheid van bewoners bijdraagt aan hun levensgeluk. “Daar hoort bij dat mensen zelf kunnen bepalen wanneer ze uit hun stoel willen opstaan. Medewerkers hebben er soms moeite mee dat hun cliënten niet meer vast zitten in hun stoel. Zij vinden veiligheid heel belangrijk en zijn bang dat cliënten vallen of zich anderszins pijn doen. Aan de andere kant juichen ze het toe dat cliënten zelf de regie over hun eigen leven houden. Over dat spanningsveld hebben we uitvoerig met elkaar gesproken.”
Martje Snijders is het met Astrid eens. “We hebben er met elkaar over gesproken, maar ook met de familie. Die moeten er ook vertrouwen in hebben dat we nog net zo goed zorgen voor hun vader of moeder als voorheen.”
“In het geval van meneer Schoone zag je dat hij wilde opstaan. Vooral ’s avonds was hij onrustig”, vertelt Martje. “Toen hij niet meer gefixeerd zat in zijn stoel, zag je dat hij vaak gewoon even zijn benen wilde strekken. Of op een andere plek in de huiskamer wilde zitten. Daar kwam die onrust vandaan.”
De medewerkers van Oostkwartier houden hun cliënten goed in de gaten. Martje: “We zien dat mensen zich nu prettiger voelen. De familie is ook tevreden.” Astrid voegt toe: “We gaan nu voor de tweede ster. Daarvoor moeten we onder andere zo min mogelijk psychofarmaca gebruiken. We zijn daarin al goed op weg. We merken dat mensen door onze goede bewonersgerichte zorg rustiger zijn en alleen daardoor al minder medicijnen nodig hebben."
Zorginstellingen kunnen bij het Waarborgzegel Fixatievrije Zorginstelling drie sterren verdienen. De eerste ster wordt verleend als er niet ‘gefixeerd’ wordt, oftewel vastbinden met onrustbanden, verpleegdekens of spanlakens. De tweede ster wordt uitgereikt als de zorginstelling ook andere vormen van vrijheidsbeperking actief terugdringen, zoals volledige bedhekken, afgesloten deuren en versuffende medicijnen. De derde ster kan behaald worden als de instelling zich daarnaast ook inzet voor voldoende lichamelijke beweging van de bewoners, voor het behoud van hun gezondheid en zelfstandigheid.