Elektrische sigaretten zijn razend populair onder Brabantse tieners. Bij minstens 1 op de 12 leerlingen in de tweede en vierde klas van het voortgezet onderwijs ligt zelfs verslaving op de loer: zij vapen minimaal één keer per week. Het aandeel Brabantse jongeren dat regelmatig vapet ligt tot 580% hoger dan vier jaar eerder, blijkt uit onderzoek van Independer op basis van data van het RIVM en de GGD’s.
“Vapen klinkt misschien hip en redelijk onschadelijk, maar vergis je niet. Het is namelijk niet zo onschuldig,” zegt Independer zorgexpert Mirjam Prins. Ze vult aan: “De damp van een e-sigaret bevat namelijk verslavende en schadelijke stoffen zoals nicotine, propyleenglycol, glycerol en aldehyden. Dit kan irritatie aan de keel en longen veroorzaken en mogelijk het hart- en vaatstelsel schaden.”
Ondanks de gezondheidsrisico’s heeft in Brabant minstens 26,6% van de tweede- en vierdeklassers in het voortgezet onderwijs weleens een elektronische sigaret gebruikt. In de Brabantse GGD-regio Hart voor Brabant gaat het zelfs om 31,3%.
Brabant kent drie gezondheidsregio’s: Hart voor Brabant, Brabant-Zuidoost en West-Brabant. In elke GGD-regio is het aandeel jongeren dat minstens één keer per week vapet in vier jaar tijd flink toegenomen. De sterkste stijging was er in Hart voor Brabant, waar onder andere de gemeenten Den Bosch en Oss onder vallen. In dit district gaat het om een stijging van 580%, een ruime verzesvoudiging dus. Deze toename ligt een stuk hoger dan het landelijk gemiddelde (+405,6%).
GGD-regio Gooi en Vechtstreek is op landelijk niveau koploper. Het aandeel wekelijks vapende tweede- en vierdeklassers is hier zelfs toegenomen met 671,4%. In de regio Amsterdam e.o. juist was de minst sterke toename, al is hier nog steeds sprake van een ruime verdubbeling (+165,4%).
Het aandeel regelmatig vapende jongeren verschilt flink per gemeente. Van alle Brabantse gemeenten, vapet in Rucphen de grootste groep tweede- en vierdeklassers. Maar liefst 15,8% gebruikt wekelijks een e-sigaret, maar ook in Goirle en Drimmelen grijpen opvallend veel tieners naar de vape. Dit zijn de 10 Brabantse gemeenten waar relatief de meeste jonge vapers te vinden zijn:
In Zundert en Helmond (beide 6,2%) ligt het percentage wekelijks vapende jongeren juist het laagst, in Breda ligt dit percentage op 9,9%, in Oosterhout op 11,4%, in Etten-Leur op 9,9%, in Halderberge op 8,8%, in Steenbergen op 9,0% en in Roosendaal 10,1%. Benieuwd hoe het zit in jouw gemeente of in de rest van het land?
“Onderzoek laat zien dat elektrische sigaretten verslavender kunnen zijn dan ‘normale’ tabaksproducten. Dit maakt stoppen extra lastig. Veel jongeren weten niet dat zij gratis professionele hulp kunnen krijgen bij het stoppen. Dit wordt volledig vergoed vanuit de basisverzekering en kost geen eigen risico,” zegt Independer-expert Mirjam Prins.
“Jongeren zijn tot hun achttiende meeverzekerd bij hun ouders. Hulp bij stoppen met vapen is voor tieners dus helemaal gratis. De basisverzekering vergoedt elk jaar één poging om te stoppen. Lukt het niet in één keer of is een andere behandeling nodig? Dan kan een aanvullende verzekering extra dekking bieden.”